Utworzenie Instytutu Biocybernetyki i Inżynierii Biomedycznej było poprzedzone szeregiem prac przygotowawczych prowadzonych w ramach działania Instytutu Automatyki PAN, jak i Instytutu Cybernetyki Stosowanej PAN. Dotyczyły one rozpoznania prac prowadzonych w Polsce i na świecie w zakresie wykorzystania techniki w medycynie oraz stworzenia ram organizacyjnych mających na celu przyśpieszenie w kraju rozwoju prac w tym obszarze (lata 1971-1975: ogólnopolski problem węzłowy 06.6.1, programy PAN).

Podstawowa rolę w przygotowywaniu do zmiany tematyki prac badawczych odgrywali najbliżsi współpracownicy profesora Macieja Nałęcza.

W oparciu o kadrę naukową pracującą w Ośrodku Badań Bocybernetyki i Inżynierii Biomedycznej Instytut Organizacji i Kierowania PAN i MNSzWiT, w styczniu 1975 roku zespół pod kierunkiem prof. Macieja Nałęcza przygotował wniosek o powołanie Instytutu Biocybernetyki i Inzynierii Biomedycznej PAN.

Instytut Biocybernetyki i Inżynierii Biomedycznej PAN został utworzony  w roku 1975. Organizatorem i pierwszym Dyrektorem Instytutu był Profesor Maciej Nałęcz